1. Home
2. Oorlogserfgoed

Oorlogserfgoed

Tielt heeft heel wat te vertellen over de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Het Duits hoofdkwartier tijdens WO I laat tot op de dag van vandaag naar oorlogsmonumenten toe haar sporen na. En ook de Tweede Wereldoorlog ging niet zonder slag of stoot voorbij. Integendeel, Tielt werd zwaar verwoest. De bevrijding door de Eerste Poolse Pantserdivisie onder leiding van Generaal Maczek liet een nieuw licht schijnen op de stad. Enkele oorlogsmonumenten op een rijtje:

• Voormalige residentie Von Württemberg WO I

Hoogstraat 24

Op 14 oktober 1914 viel het Vierde Duitse Leger Tielt binnen en bleef vier jaar lang in onze stad. De hertog Albrecht Von Württemberg stond aan het hoofd van het A.O.K. IV (Armee Oberkommando IV) en bestuurde de stad en regio zowel burgerlijk als militair. De hertog zelf koos één van de mooiste herenhuizen van de stad uit.

• Monument der gesneuvelden WO I

Kortrijkstraat

Dit monument is een gedenkteken voor de militaire en de burgerlijke slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Het monument werd opgetrokken in 1921 en stond oorspronkelijk aan de Sint-Pieterskerk. Het is een ontwerp van Karel Lateur, de broer van Stijn Streuvels. Edgard Lievens was de uitvoerende aannemer. Op 21 september 1929 (of 1931) werd het monument overgebracht naar de huidige locatie aan het Vijverhof. Verschillende sculpturen in hoogreliëf sieren het monument. Zo bijvoorbeeld een religieus tafereel alsook een calvarietafereel waaronder een soldaat op wacht met zwaard in de handen. Aan weerszijden, in de diepere nis, tref je drie halfzittende gewonde of gedode soldaten met op de achtergrond een brandende stad en een gefolterde figuur.

• Gedenkplaats Lesniewski WO II

Hoek Sint-Michielstraat/Stedemolenstraat

In de late jaren 1940 werd deze gedenkplaat door het stadsbestuur van Tielt aangebracht aan de zijgevel van huisnummer 61. Lesniewski was een Poolse verkenner en stierf tijdens de bevrijding van Tielt op 8 september 1944. Vanuit het huis aan de overkant werd hij doodgeschoten. Lesniewski is één van de acht Poolse soldaten die sneuvelden tijdens de bevrijding. De Eerste Poolse Pantserdivisie stond onder leiding van Generaal Maczek. Elk jaar legt het stadsbestuur een bloemenkrans aan deze gedenkplaat.

• Polenplein met standbeeld Generaal Maczek WO II

Deken Darraslaan/Sint-Michielstraat

De benaming Polenplein dateert van na de Tweede Wereldoorlog: het plein is genoemd naar de Poolse bevrijders van de stad. De Tieltse ereburger, Generaal Stanislaw Maczek (Polen 1892 – Schotland 1994) werd vereeuwigd in dit standbeeld en zorgt voor een blijvende band tussen de stad en haar bevrijder. Het standbeeld is van de hand van Jef Claerhout. Het is een bronzen sculptuur geplaatst op een driehoekige natuurstenen sokkel. Generaal Maczek houdt een sleutel in zijn hand: een sleutel van het wapenschild en bij uitbreiding een sleutel van de stadspoorten die hij opent en waarbij hij symbolisch de stad terug geeft aan de Tieltenaars.

• Bevrijdingsmonument WO II

Generaal Maczekplein

Op 8 september 1979 werd deze authentieke Shermantank ingehuldigd, in aanwezigheid van Generaal Maczek. Ditzelfde type tank werd gebruikt tijdens de bevrijding door de Eerste Poolse Pantserdivisie. De tank maakt deel uit van een groter huldemonument.

• Stanislaspoort

Deze Stanislaspoort is hét monument dat hulde brengt aan de Poolse bevrijding van Tielt op 8 september 1944 onder leiding van Generaal Maczek van de Eerste Poolse Pantserdivisie. Deze doorgang van de Markt naar de decanale Sint-Pieterskerk werd vroeger door Tieltenaren 'Spuyssenshol' genoemd. Deze benaming komt voort uit het feit dat een zekere familie Spuyssens op die plaats woonachtig was. In 1948 werd deze poort opgericht als huldemonument voor de Poolse bevrijding.

Als je goed kijkt, zie je in de nis boven de poort het beeld van de Heilige Stanislas, patroonheilige van Polen. De Tieltse kunstenaar Maurice Vander Meeren maakte het werk naar een afbeelding in een brandvenster uit een Dominicanenklooster in Krakau. Binnenin de poort zijn de feniks, de lantaarn, de consolen met de schilden van België, Polen, de Eerste Pantserdivisie en het Geheim Leger van België (eveneens van de hand van Vander Meeren), terug te vinden.

• Shermantank

Dergelijk type tank, de Shermantank, werd ingezet tijdens de bevrijding van Tielt in de Tweede Wereldoorlog door de Eerste Poolse Pantserdivisie. Op 8 september 1944 werd Tielt bevrijd onder leiding van Generaal Maczek. De tank maakt deel uit van een groter huldemonument en toont de bevrijdingsroute van de Eerste Poolse Pantserdivisie.